Artnit

Mlada fotografkinja Dora Mar se sa Pablom Pikasom upoznala nakratko na snimanju francuskog filma Zločin gospodina Lanža krajem 1935. godine. Kasnije, u januaru 1936. godine, u kafeu Les Deux Magots u Parizu Doru Mar je Pikasu predstavio njihov zajednički prijatelj Pol Elijar. Pikaso, koji je tada imao 55 godina, zaljubio se u 29-godišnju Doru i par je ubrzo počeo da živi zajedno. Tokom njihove devetogodišnje veze naslikao je njene brojne portrete koji su bili prožeti teskobom, izrazima nemira i nestabilnosti. Danas se slika Portret Dore Mar, koju je naslikao 1937. godine, nalazi u muzeju Pikaso u Parizu.

Pablo Pikaso se pripremao pažljivo za sliku Tri žene u proleće koju je naslikao 1921. godine, na šta ukazuju i njene originalne skice u ugljenu. Za ovu sliku on nalazi inspiraciju u ranijim slikama Nikole Pusena i Žana Ogista Dominika Engra i iz grčke skulpture. Likovni kritičari su špekulisali da ga je tema privukla zbog rođenja prvog sina Paula, a sumorni stav ženskih figura objašnjavan je savremenom preokupacijom u Francuskoj, žaljenjem za mrtvima iz Prvog svetskog rata. Danas se slika nalazi u Muzeju moderne umetnosti u Njujorku.

Uprkos svom početnom uspehu na izložbi Volar 1901. godine, novčana sredstva Pabla Pikasa su ubrzo presušila. Dok je živeo u Barseloni naslikao je 1902-1903. godine intrigantno dvosmisleno sliku Supa. Ova slika je karakteristična za sumornu melanholiju Plavog perioda Pabla Pikasa, a naslikana je istovremeno sa nizom drugih slika posvećenih temama siromaštva, starosti i slepila. Ona je takođe tipična za širi simbolistički pokret tog perioda. Danas se slika nalazi u Galeriji umetnosti u Ontariju.

Pikaso na svojoj slici Minotaurova pećina prikazuje ženu u dejstvu, a ne u pukom posmatranju. U dramatičnom prizoru, u staništu ljudskog čudovišta sa bikovom glavom ogleda se nada što živi u tamnim dubinama duše. Lavirint moćnog demonskog bika leži ispod bujica španske istorije.

Plavi period Pabla Pikasa i naredni Ružičasti period pokazuju njegov interes za sudbinu siromašnih, saosećanje sa njihovom samoćom i patnjama. Plavi period odlikuju hladni tonovi i jednostavni heroji koji su lišeni života. Ova tema je postepeno prešla u takozvani Ružičasti period njegovog rada, gde tuga više nije tako duboka i tragična i poprima topliji ton, a u bojama slike, pored pretežno hladne plave boje, pojavljuje se topla ružičasta boja. Plavom periodu pripada lirski tužna slika Dečak sa psom koju je Pikaso naslikao u gvašu 1905. godine. Ova slika se danas nalazi u muzeju Ermitraž u Sankt Peterburgu.

Prva značajna ljubavna veza Pabla Pikasa je Fernanda Olivije koja je bila model umetnicima, vatrenocrvene kose, bademastih očiju i pohotne figure. Sa njom počinje ljubavnu vezu 1904. godine ubrzo pošto se doselio u Pariz, i naslikao je preko 60 njenih portreta. Fernandu Olivije prvi put sreće 1903. godine za vreme olujnog dana, kada je ušla u njegov atelje da bi se sklonila od kiše. Svoj prvi utisak iz Pikasovog ateljea Fernanda Olivije je opisala u memoarima Pikaso i njegovi prijatelji (Picasso et ses amis) koji su objavljeni 1930. godine:

Pablo Pikaso je često ostavljao vizuelne tragove na površinama svojih slika kako bi sugerisao skrivenu sliku ispod, kao na slici Tragedija koju je naslikao 1903. godine. Ovde "tragedija" funkcioniše kao tema slike koja nije vezana za bilo koji događaj, već jednostavno kao ljudsko iskustvo. Ova slika se danas nalazi u Nacionalnoj galeriji umetnosti u Vašingtonu.

Otmica Sabinjanki (1962-1963): prekodiranje klasične slike (skladne, odmerene, okamenjene) ekspresionističkim besom. Klanica, propeti konji, zgrčena tela. Razuzdano seksualno nasilje. Veoma smo daleko od fantazma " bakteriološkog rata" (to jest, zla shvaćenog kao sile koja dolazi spolja, kao epidemija), o kojem je, nespretno, pokušao da svedoči u Ratu i miru. Rat ovde otkriva istinski unutrašnji razlog, svoj skriveni uzrok: prisustvo nagona smrti u samom srcu seksualne želje.

Pablo Pikaso je naslikao brojne portrete žena koje su se smenjivale tokom celog njegovog života do duboke starosti. Izgleda da su okolnosti koje okružuju njegove veze ili posebne ličnosti njegovih modela dovodile do stilskih promena u njegovom radu. Mari Tereza Valter je ušla u život Pikasa oko 1925. godine, a njene obline su bile njegova inspiracija za nekoliko skulptura i slika. Ona je bila model za čuvenu sliku Crvena fotelja koju je naslikao 1931. godine. Danas se ova slika nalazi u Institutu umetnosti u Čikagu.

Označen kao momenat u umetničkoj karijeri Pabla Pikasa, Plavi period je bio inspirisan njegovim emotivnim previranjima i finansijskom destimulacijom. Nakon putovanja u Španiju i samoubistva njegovog bliskog prijatelja Karlosa Kazagemasa u februaru 1901. godine, rad Pikasa je napravio dramatičan preokret. Slika Melanholićna žena iz ovog perioda koju je naslikao 1902. godine, danas se nalazi u Institutu umetnosti u Detroitu.