Pero
Pretkosovski ciklus narodnih epskih pesama
Narodne epske pesme pretkosovskog ciklusa opevaju događaje koji su se desili pre bitke na Kosovu polju 1389. godine. Od istorijskih ličnosti u pesmama pretkosovskog ciklusa opevani su Sveti Sava, car Dušan, njegov sin Nejaki Uroš, Miloš Vojinović, braća Mrnjavčevići, Vukašin i Uglješa, i Vukašinov sin Marko Kraljević. Likovi najstarijih junaka slikani su sa puno epske snage i pesničkog nadahnuća.
Basne
Basne su kratke priče o ljudskim karakterima i postupcima iako se u njima ne pojavljuju ljudi već životinje. Životinje su nosioci ljudskih karakternih osobina. Ljudski karakteri su povezani sa osobinama i ponašanjem pojedinih životinja, pa je basna ujedno kritika ljudskih mana i loših postupaka i zanimljiva priča o životinjama.
Sergej Jesenjin - O sebi
Rodio sam se 1895. godine, 21. septembra u selu Konstantinovu.
Kad mi je bilo dve godine dali su me na vaspitanje prilično imućnom dedi po majci, koji je imao tri odrasla neženjena sina, sa kojima sam proveo gotovo sve svoje detinjstvo.
Jovan Dučić - Pesma ženi
Ti si moj trenutak, i moja sen, i sjajna
Moja reč u šumu; moj korak, i bludnja;
Samo si lepota koliko si tajna;
I samo istina koliko si žudnja.
Jerotije Pantić
U komediji Sumnjivo lice Branislav Nušić je od sreskih kapetana koji su na dinastiju gledali kao na svetinju, prema vlastodršcima bili sićušni, a strah i trepet u narodu, napravio komičnu grotesku karikature. Lik sreskog kapetana Jerotija Pantića predstavlja lokalno reljefnu ilustraciju njihove vlasti.
Dioba Jakšića
Mjesec kara zvijezdu Danicu:
„Đe si bila, zvijezdo Danice?
Đe si bila, đe si dangubila, dangubila tri bijela dana?“
Vuk Stefanović Karadžić - O Marku Kraljeviću
Nikakoga Srbina nema koji ne zna za ime Marka Kraljevića. Ja ću ovdje naznačiti o njemu ono što se slabo u pjesmama nalazi, nego se pripovijeda. Pripovijeda se da je Marko bio mnogo jači od ostalijeh sadašnjijeh, a jamačno i ondašnjijeh ljudi...
Jefimija
Nije poznat tačan datum rođenja, ni datum smrti monahinje Jefimije, ali veruje se da je njeno svetovno ime Jelena. Bila je kći uglednog vlastelina u državi cara Dušana, ćesara Vojihne i udata za despota Uglješu Mrnjavčevića, brata kralja Vukašina, rođaka cara Dušana. Sa njim je imala sina, koji je umro kao dete, imao je manje od četiri godine. Sahranjen je u manastiru Hilandar na Svetoj Gori, gde je počivao i njen otac ćesar Vojihna.
Herman Hese - Šala
Moje pesme
Stidljivo kucaju na tvoja vrata
Da se pred tobom poklone:
Hoćes li mi otvoriti?
Narodne lirske ljubavne pesme
Narodne lirske ljubavne pesme su najbrojnije i najlepše pesme u srpskoj lirskoj narodnoj poeziji. One su uvek rado čitane i pevane.
U narodnim lirskim ljubavnim pesmama opevana su razna osećanja. Motivi ljubavnih pesama su raznovrsni, a neki se često ponavljaju iz pesme u pesmu. To su lepota devojke, čežnja za voljenim bićem koje je daleko, udaja za nedragog. Ovi motivi se često prepliću u pesmama.
Pero