Ime suncokreta, potiče od grčkih reči Helios - Sunce i anthos - cvet. Suncokret je biljka sa ogromnim cvetom po kome je i dobio ime, jer se njegov oblik i slika često koriste za opisivanje Sunca.
Razne kulture smatrale su suncokret simbolom boga Sunca. Suncokret u rano jutro svoje cvetove okreće ka Suncu na istoku, prati njegovu putanju tokom dana ka zapadu, da bi kada Sunce zađe njegova cvetna glava klonula kao da spava. Po toj karakteristici suncokret je i dobio ime.
Pošto odano prati Sunce suncokret označava obožavanje i zanesenost. Njegovo stalno menjanje položaja daje mu u nekim kulturama i značenje nepouzdanosti i lažnog bogatstva.
Suncokret potiče sa jugozapada Severne Amerike, iz Perua i Meksika. Skoro hiljadu godina pre nove ere američki Indijanci su ga gajili i koristili u ishrani. Oni su mleli njegove semenke u brašno, dodavali u hleb i pravili ulje. Za njih je suncokret bio simbol svelosti i plodnosti, a njegova boja simbol vitalnosti i energije. Na njihovim letnjim svečanostima suncokret se koristio kao simbol nagrade, žetve i zaliha.
Stari Grci su suncokret posvetili bogu Sunca, Heliosu. U grčkoj mitologiji simbol suncokreta je morska nimfa Klitija, koja se pretvara u suncokret posle tugovanja zbog gubitka svoje ljubavi, boga Sunca Apolona. Kada je morska nimfa pobegla u pustinju, gde je bila bez hrane i vode, jer je bog Apolon započeo vezu sa njenom sestrom, ona je celog dana posmatrala sunce, a posle smrti je postala suncokret. Simbolika je u tome što je nimfa Klitija bila uvek okrenuta Suncu i u očekivanju da se Apolonove kočije vrate. Suncokret je u grčkoj mitologiji takođe, simbol nimfe, Dafne.
Asteci su krunisali svoje sveštenice boga Sunca cvetovima suncokreta. I Maje su veoma poštovale ovaj cvet i za njih je to bio cvet plodnosti i svetlosti. U ishrani su koristili semenke, peteljke i listove suncokreta, i spremali čaj od njegovih latica.
Suncokret predstavlja za Kineze biljku besmrtnosti i simboliše dug život i sreću, a njegova žuta boja označava vitalnost i inteligenciju.
Početkom XVI veka suncokret su iz Perua i Meksika doneli u Evropu španski hrišćanski misionari, jer im se svideo njegov cvet. Prvi suncokreti procvetali su u madridskim botaničkim vrtovima kao ukrasna biljka. Već u XVII veku suncokret se proširio Evropom, a masovno gajenje je počelo u XVIII veku, najpre u Nemačkoj i Rusiji, a zatim i na zapadu i prema Sredozemlju. Ali, tek 1830. godine je utvrđeno da ova biljka ima puno više od lepog izgleda, kada su u južnom delu Rusije, u Saratovu, prvi put iz semena suncokreta iscedili ulje, što su Indijanci odavno znali.
Suncokret je bio čest dekorativni motiv u viktorijansko doba. Tako se pojavljivao u umetničkim delima, na zidovima kuća, na koricama knjiga.
Cvetna glava suncokreta se sastoji od 1000 do 2000 pojedinačnih cvetova koje čine cvast nalik jednom ogromnom cvetu - Suncu. Suncokret je u formi Fermatskove spirale, sa tačno određenim mestom svakog cveta na cvastu. Sa divnim žutim laticama koje okružuju centar, suncokret ima nepogrešiv izgled Sunca, koji ga čini cvetom strasti.
Centralna cvast suncokreta stvara specifičan matematički model i motiv koji je svojevremeno predstavio čuveni nemački naučnik Hans Vogel.
Suncokret je bio inspiracija slikarima. Lepi cvetovi suncokreta našli su se na poznatoj seriji slika - Suncokreti Vinsenta van Goga. Poznati slikari suncokreta su bili i Pit Mondrijan, Anton van Dajk, Anri Matis, Pol Gogen, Gustav Klimt.
Mnogi proizvodi u kozmetičkoj industriji sadrže sastojke suncokreta, a posebno su poznati parfemi po svojim osobenim mirisima.
