Artnit

Teorija afektivnog vezivanja, poznata i kao teorija osećajnog vezivanja nastala je ranih sedamdesetih godina XX veka kao teorija o poreklu i prirodi čovekove osećajnosti. Osnivač ove teorije je engleski psihijatar i psihoanalitičar Džon Bolbi koji postulira novi koncept o prirodi ranih odnosa i uvodi pojam afektivna vezanost (attachment) kojim obeležava specifičan, neravnopravan odnos koji se u najranijem detinjstvu formira između majke i deteta i predstavlja osnovu i polazište kasnijeg emocionalnog i relacijskog vezivanja i ima značaj za ceo život pojedinca.

U srednjem veku i početkom modernih vremena, a još dugo u narodnim slojevima, deca su poistovećivana sa odraslima, čim bi se ocenilo da se mogu osloboditi pomoći majki i dadilja: ubrzo posle kasnog odbijanja od dojenja, otprilike oko sedme godine života. U tom trenutku, deca ulaze pravo u veliku zajednicu ljudi, sa kojima su imali zajedničke prijatelje, mlade i stare, delili svakodnevne poslove i igre.

Odmah vidi da su vrata majčine sobe napola otvorena i zauzima zgodno mesto u predsoblju: može da vidi, a da ne bude viđen. Majka sedi u krevetu s rukama oko kolena, spavaćica joj je skliznula sa oblog ramena, nije uplela noćnu pletenicu. Teška, tamna kosa sliva se preko ramena, lice joj je bledo u treperavoj svetlosti zore. Cvetni dezen na roletnama, svetlozeleni zidovi. Kineski paravan oko umivaonika, malene slike pejzaža (akvareli koje je naslikao ujak Ernšt), kao sunce žuta krpara, sve je sivo i treperavo, i sporo, sporo.

Engleski filozof Džon Lok je neke ideje u vezi sa obrazovanjem izložio u svom delu Razmišljanja o obrazovanju, koje je objavio 1693. godine. Ovo delo je više nalik na uputstvo za upotrebu nego na filozofski tekst. Cilj obrazovanja, po njegovom mišljenju, nije da se stvori naučnik, već da se stvori čovek vrline. Preciznije, cilj obrazovanja je da se usadi ono što Džon Lok naziva princip vrline, a to je sposobnost da se sluša razum, a ne strast. Autoritet u obrazovanju dece, po njemu pripada isključivo roditeljima, i u skladu je sa njihovim porodičnim načinom života.

Ja ne delim sada omiljeno mišljenje da su dečije izjave potpuno proizvoljne i nepouzdane. U duševnom životu proizvoljnost uopšte ne postoji, a nepouzdanost dečijih saopštenja posledica je dominacije njihove mašte, kao što je kod odraslih to posledica njihovih predrasuda. Uostalom, ni deca ne lažu bez razloga, i sve u svemu, skloniji su istini od odraslih.