Francisko Goja - San razuma stvara čudovišta
Od 1793. godine pa nadalje, Francisko Goja u svojim radovima prikazuje vizije i košmare koje je video u svojoj glavi. Ciklus gravira Los Caprichos (Kaprici) od 80 listova, objavljen prvi put 1799. godine usmeren je protiv sveta zla, nasilja, mračnjaštva, neznanja, gluposti aristokratije, licemerja i pohlepe sveštenstva, praznoverja i fanatizma masa. Najpoznatija gravira iz ovog ciklusa je broj 43 San razuma stvara čudovišta, kreirana između 1797. i 1799. godine. Danas se kopije ove gravire nalaze u muzejima širom sveta.
Francisko Goja - Berba grožđa
Prateći tradicionalnu ikonografiju zapadnog slikarstva u kojoj je berba grožđa alegorija jeseni, Francisko Goja je 1786. godine naslikao u romantičarskom stilu sliku Berba grožđa, poznatu i po nazivu Jesen. Njena piramidalna struktura i likovi koji podsećaju na drevne kipove definišu umetnikovo proučavanje klasične umetničke tradicije. Od 1870 godine se ova slika nalazi u muzeju Prado u Madridu.
Francisko Goja - Naga maja
Među najpoznatijim slikama Franciska Goje su Naga maja i Obučena maja, obe iz perioda od 1800. do 1805. godine. Slike su se nalazile u vlasništvu familije Godoj sve do 1808. godine kada je kralj Ferdinand VII zaplenio njihovu imovinu. Španska inkvizicija je oduzela oba dela kao "opscena", a Goja je doveden pred inkviziciju 1815. godine i pokušali su da utvrde njegov motiv da ih naslika. Zbog smelosti i drskosti koje poseduju dala im je ime maja koje se u Gojino doba koristilo u Španiji za žene nižeg staleža koje su se ponašale slobodno i provokativno. Slike je preuzeo muzej Prado u Madridu 1910. godine i tamo su i danas.
Šarl Bodler - O Francisku Goji
Goja je uvek veliki umetnik, često zastrašujući. U špansku vedrinu, šeretluk i satiru iz dobrih vremena Servantesovih on unosi mnogo moderniji ili bar u moderno doba mnogo više traženi duh, ljubav prema neuhvatljivom, osećanje za žestoke suprotnosti, za užasnuća prirodom i za ljudska lica neobično poživotinjena usled okolnosti...
Francisko Goja - Zmaj
Slika Zmaj pripada seriji kartona za tapiserije koje je Francisko Goja naslikao 1778. godine za dekoraciju trpezarije prinčeva u palati El Pardo u Madridu. U ovoj seriji kartona, Goja prikazuje svet i običaje naroda u Madridu veoma realistički. Poznata slika iz ove serije Zmaj danas se nalazi u muzeju Prado u Madridu.
Francisko Goja - Obučena maja
Među najpoznatijim slikama španskog slikara i grafičara Franciska Goje je portret žene koja leži obučena na krevetu u izazovnom položaju. Ova slika koju je naslikao između 1800. i 1805. godine je poznata pod nazivom La maja vestida, što u prevodu sa španskog znači Obučena maja i predstavlja obučenu verziju slike La maja desnuda, što u prevodu sa španskog znači Naga maja. Slika se danas nalazi u muzeju Prado u Madridu.
Razgovor sa Gojom
Razgovor sa Gojom je jedan od najznačajnijih eseja Ive Andrića, prvi put objavljen 1935. godine. U ovom eseju su spojene činjenice i fikcije, istorija i legende. Ivo Andrić govori kroz ideje koje pripisuje velikom španskom slikaru Francisku Goji opravdanosti i prirodi umetničkog stvaranja i sudbini umetnika i umetnosti u svetu.
Francisko Goja - Pas
Španski slikar Francisko Goja je pred kraj života, između 1819. i 1823. godine naslikao seriju od 14 mračnih, uznemirujućih enigmatičnih slika direktno na zidove svoje kuće. Ove slike intenzivno prikazuju scene zlobe, sukoba i očaja, i ukazuju na njegovu ogorčenost i mračno raspoloženje. Pedeset godina posle smrti Goje, slike nisu bile uklonjene sa kuće, a kasnije su prebačene na platna i nazvane Las pinturas negras, Crne slike, zbog njihove tamne i dvosmislene prirode. Pas, jedna od slika iz ove serije, poznata i kao Gojin pas danas se nalazi u muzeju Prado u Madridu.
Ivo Andrić - Razgovor sa Franciskom Gojom
Ako vam se ovaj monolog i učini na prvi pogled izlomljen i nepovezan, znajte da se drži unutarnjom vezom kojom ga vezuje Gojin život i njegovo slikarsko delo.
Francisko Goja - Treći maj 1808.
Kada je Napoleonova vojska okupirala Španiju, 1808. godine, Francisko Goja i mnogi njegovi zemljaci su se nadali da će osvajači doneti liberalne reforme. Međutim, divljačko ponašanje francuskih trupa srušilo je te nade i izazvalo isto tako divlji otpor naroda. Mnoga Gojina dela iz perioda od 1810. do 1815. godine su odraz tih mučnih događaja. Najveće od njih je Treći maj 1808. koje je naslikao 1814-1815. godine i predstavlja jedinstvenu uspomenu na pogubljenje jedne grupe madridskih građana. Slika se danas nalazi u muzeju Prado u Madridu.